HANZADE SULTAN

Dünyanın en güzel prenseslerinden biri olan Hanzade Sultan 1923 yılında Sultan Vahideddin'in kızı Sabiha Sultan'la son Halife Abdülmecid Efendi'nin oğlu Şehzade Ömer Faruk Efendi'nin üç kızının (Neslişah, Hanzade, Necla) ortancası olarak Dolmabahçe sarayında dünyaya gelir. Yedi asırlık Osmanlı hanedanlığında hem anne hem de baba tarafından hanedana mensup kardeşleri Neslişah ve Necla sultanlar dışında başka sultan yoktur.

Sultan Vahdettin'in kızı Rukiye Sabiha Sultan

Son Osmanlı Halifesi Abdülmecit'in oğlu, Sabiha Sultan'ın eşi
Ömer Faruk Efendi

Henüz 6 aylık bir bebekken diğer hanedan mensupları ile birlikte 11 Mart 1924 tarihinde İsviçre’ye sürgüne gönderilir. Daha sonra ailesi ile birlikte gençlik yıllarını geçireceği Fransa’nın Nice şehrine gider. Hanzade Cimiez semtinde bir villada anne babası, iki kız kardeşi, dedesi halife Abdülmecid Efendi, dedesinin eşleri ve hizmetçilerden oluşan kalabalık bir aile ortamında 14 yıl geçirir.

Abdülmecit Efendi'nin yapıtı Hanzade Sultan

Sürgün yaşamında torunlar Abdülmecid’in yaşam sevinci olur. Bazı günler deniz kıyısında kızlarla yürür, onlarla birlikte resim yapar. Hanzade'nin yağlıboya resmi de kolleksiyon da yer alır. Ayrıca müziğe düşkün olan Abdülmecid Efendi piyano, keman ya da viyolonsel çalar. Ancak kızlarının evlilik çağına geldiğini düşünen Ömer Faruk Efendi ve Sabiha Sultan genç sultanlara Müslüman eşler bulma telaşıyla 1938 sonbaharında üç kızıyla birlikte Mısır İskenderiye’ye yola çıkar. Torunlarını artık bir daha göremeyeceği üzüntüsüyle dede Abdülmecid torunu Neslişah’a gönderdiği bir mektupta ayrılık acısına daha çabuk alışabilmesi için kendisine mektup yazmamalarını, dedelerini unutmalarını ister.

Neslişah Sultan, Hanzade Sultan ve babaları Ömer Faruk Efendi- İskenderiye 1938

1940 yılında Mısır hıdivi Abbas Hilmi Paşa’nın oğlu Prens Muhammad Abdel Moneim Neslişah Sultan ile evlenmek istediğini bildirir. Ancak Neslişah Sultan bu teklifi reddeder ve babası ile arası açılır. Bu arada 2. Dünya Savaşı’nin da etkisiyle maddi durumu zayıflayan Abdülmecid oğluna para gönderememektedir. Ailenin içinde bulunduğu durumdan kurtulmak amacıyla Hanzade Sultan evlenmek istediğini bildirir. Fakat önce ablasının evlenmesinin daha uygun olacağını düşünen Ömer Faruk Efendi kızının önerisine şiddetle karşı çıkar. Bir müddet sonra kararından vaz geçen baba Prens Muhammed Ali Ibrahim’i Hanzade’ye eş olarak kabul eder.

Hanzade Sultan ve Neslişah Sultan

19 Eylül 1940 tarihinde Mısır’da evlilik için kutsal bir gün kabul edilen, Perşembe günü 17 yaşındaki Hanzade Sultan ile 40 yaşındaki Prens Muhammed Ali İbrahim evlenir. Düğün Kahire’de gerçekleşir. Genç çift Gezira’da zengin bir kütüphanesi olan büyük bir eve yerleşir. Bir hafta sonra yine Perşembe günü daha önce evlenmeyi reddeden Neslişah Sultan, Prince Abdel Moniem ile evlenir.

“Prenses İbrahim” adını alan Hanzade Sultan’ın Prenses Fazıla ve Prens Ahmet adında 2 çocuğu olur. Kahire’deki güzel günler 12 yıl sürer. 1952 devriminde Mısır krallığına son verilince, 29 yaşında ailesiyle birlikte bir daha Mısır’a dönmemek üzere Paris’te Passy’de sahip oldukları apartmanda ikinci sürgün hayatına başlar.

1952 yılında Osmanlı hanedanı hanım mensuplarının Türkiye’ye dönüşüne izin verilince yeniden Türk vatandaşlığına geçer ve “Osmanoğlu” soyadını alır. Annesi Sabiha Sultan İstanbul’a yerleşip Çengelköy kasrında ikamet etmeye başlayınca Hanzade Sultan da diğer kardeşleri gibi İstanbul’a serbestçe gider, gelir.

Sultan Vahdettin'in kızı Rukiye Sabiha Sultan
ve onun üç kızı Fatma Neslişah Sultan, Hanzade Sultan ve Necla Sultan

Şahbaba’sı Sultan Vahideddin’den kalan evrakı kutsal bir emanet gibi seneler boyunca saklar. Son dönem Türk tarihinin en önemli özel arşivlerinden birinin Hanzade Sultan'ın muhafazası altında olduğundan çok az kişi haberdardır.

Osmanlı hanedanının en güzel sultanının 75 yıl önce Dolmabahçe Sarayı’nda başlayan yaşamı 1998 tarihinde Paris’te son bulur. Cenazesi, 27 Mart’ta Türkiye’ye getirilip Aşiyan mezarlığına defnedilir.